Trong những khó khăn mà bạn có thể gặp khi chăm sóc mèo, mèo nôn ra búi lông hay còn gọi là “Cat Hairball, Trichobezoars” trong ngôn ngữ y học, chính là một vấn đề thường gặp gây tắc nghẽn ruột, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của mèo cảnh.
Việc mèo liếm lông thường xuyên để giữ vệ sinh cho bản thân là một đặc điểm nổi bật. Tuy nhiên, thói quen chăm chút, làm sạch cơ thể mỗi ngày của mèo có thể dẫn đến một kết quả không mong muốn khiến mèo bị tắc búi lông. Mặc dù mèo nôn ra búi lông là một vấn đề thường gặp, nhưng đôi khi đó cũng có thể là dấu hiệu cho thấy một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Cùng Pet Mart tìm hiểu chi tiết hơn về vấn đề này bên dưới nhé.
Tìm hiểu bệnh búi lông mèo là gì?
Mèo nôn ra búi lông là một hiện tượng phổ biến mà nhiều chủ mèo sẽ gặp phải. Tuy nhiên, hiểu rõ về nó và biết cách xử lý sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe của thú cưng mình một cách tốt nhất.
- Búi lông mèo là gì? Búi lông ruột mèo, thường được gọi đơn giản là búi lông mà mèo có thể bị nôn ra. Chúng có hình dạng giống như điếu xì gà do lông tích tụ trong thực quản của mèo. Nếu những đám lông này tiếp tục di chuyển vào dạ dày nhưng không được đào thải, mèo nôn ra búi lông vo tròn hơn.
- Búi lông mèo trông ra sao? Búi lông mèo thường có hình dạng ống. Tuy nhiên, một số búi lông có thể trở nên nhỏ hơn, tròn hoặc không có hình dạng cụ thể. Bề mặt của chúng thường ẩm ướt và nhớt, có thể kèm dịch màu vàng hoặc nâu đậm từ nước bọt hoặc dịch dạ dày. Búi lông mèo đôi khi bị nhầm lẫn với phân hoặc nôn thông thường, nhưng không có mùi đặc trưng giống như phân.
- Búi lông mèo hình thành thế nào? Quá trình liếm lông và vệ sinh cá nhân của mèo là nguyên nhân chính tạo ra búi lông. Khi mèo liếm lông, lưỡi của chúng có các gai nhỏ giúp lấy đi lông rụng, bụi bẩn và các chất bẩn khác trên cơ thể. Thông thường, lông mèo sẽ đi qua hệ tiêu hóa và được loại bỏ qua phân. Tuy nhiên, nếu có quá nhiều lông được nuốt, chúng có thể tích tụ trong dạ dày hoặc thực quản, tạo thành những búi lông mà mèo sau đó sẽ nôn ra.
- Búi lông mèo có phải là dấu hiệu bình thường? Không hẳn. Dù mọi chú mèo đều tự liếm lông vệ sinh, nhưng việc mèo nôn ra búi lông không phải lúc nào cũng là dấu hiệu tốt. Khi lông không được đào thải thông qua hệ tiêu hóa mà tích tụ thành búi lông, có thể có một vấn đề sức khỏe nào đó, như căng thẳng quá mức do lo lắng, bệnh ngoài da, hoặc nhiễm các ký sinh trùng.
Nguyên nhân khiến mèo bị tắc búi lông
Mèo thường nuốt lông khi chúng tự vệ sinh cơ thể. Tuy nhiên, vì sao một số mèo bị tắc búi lông trong khi có những chú mèo khác lại không bị? Lông mèo chứa chất Keratin, một protein không thể tiêu hóa và không bị phân giải bởi axit và enzyme trong dạ dày mèo. Khi lượng lông lớn tập hợp trong dạ dày, chúng có thể hình thành thành các búi lớn. Có 2 vấn đề chính dẫn đến hình thành búi lông ở mèo:
- Nuốt lượng lông nhiều hơn bình thường: Điều này thường xảy ra với mèo lông dài, mèo mắc bệnh da gây rụng lông nhiều hoặc mèo chải chuốt nhiều vì căng thẳng, chán chường hoặc vấn đề về hành vi.
- Bệnh và vấn đề ảnh hưởng đến dạ dày: Gồm viêm loét dạ dày, ung thư, giun sán, viêm tụy, xuất hiện dị vật lạ trong dạ dày, dị ứng thức ăn và các phản ứng không mong muốn khác.
Hiểu rõ nguyên nhân gây mèo bị tắc búi lông và cách phòng tránh chúng là vô cùng quan trọng. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu tình trạng mèo nôn búi lông mà còn giúp chăm sóc sức khỏe tốt hơn cho thú cưng của bạn.
Khi mèo tự vệ sinh, lưỡi của chúng bắt lấy lông rụng, sau đó lông này được nuốt vào. Đa số lông này sẽ đi qua dạ dày và được loại bỏ. Tuy nhiên, nếu một số lông tụ lại trong dạ dày khiến mèo nôn ra búi lông hình thành.
Mèo lông dài như mèo Persian và mèo Maine Coon thường dễ bị búi lông hơn. Mèo thường bị rụng lông hoặc tự vệ sinh liên tục cũng dễ nuốt nhiều lông hơn. Mèo con thường ít bị búi lông hơn vì chúng chưa biết cách vệ sinh kỹ lưỡng như mèo trưởng thành.
Có nhiều nguyên nhân khiến mèo tự vệ sinh nhiều lần quá mức, gây ra tình trạng búi lông. Những thay đổi trong môi trường, như có thêm thành viên mới trong gia đình, hoặc mất đi một người thân, đều có thể gây ra căng thẳng cho mèo. Các yếu tố khác như tiếng ồn lớn, chuyển nhà mới, hay thậm chí sự ảnh hưởng từ mèo hàng xóm cũng có thể gây ra hành vi tự vệ sinh quá mức.
Triệu chứng dấu hiệu mèo bị tắc búi lông
Khi mèo bị tắc búi lông, bạn sẽ thấy mèo bắt đầu nôn mửa, hoặc có tiếng kêu đau đớn. Các triệu chứng thường gặp gồm: ho khan, nghẹn và nôn mửa. Thông thường, sau cơn nôn, mèo sẽ tự nôn ra búi lông.
Bạn cũng nên đưa mèo đến phòng khám thú y ngay nếu thấy các dấu hiệu tắc búi lông ở mèo. Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra kỹ lưỡng, đánh giá sức khỏe tổng quát của thú cưng và cảm nhận bụng để tìm dấu hiệu bệnh tiêu hóa hoặc tắc nghẽn. Trong trường hợp tắc nghẽn do mèo bị tắc búi lông trong ruột, sẽ cần thực hiện thêm một vài xét nghiệm:
- Ho khan, cố gắng nôn mửa liên tục nhưng không nôn ra gì
- Bỏ ăn, biếng ăn, không muốn ăn
- Lờ đờ, mệt mỏi, thờ ơ
- Đau bụng, chướng bụng, bụng căng cứng
- Khó khăn khi đại tiện
- Bị táo bón hoặc tiêu chảy
Khi mèo cố gắng nôn ra búi lông, chúng có thể phát ra nhiều âm thanh khác nhau. Một số mèo sẽ kêu to, trong khi một số khác sẽ chọn nơi kín đáo để làm việc này. Điều dễ nhận biết nhất là tiếng nôn mửa và tiếng kêu to trước khi búi lông xuất hiện. Bạn có thể nhận ra mèo của mình bị búi lông khi bạn thấy nôn có miếng lông, thức ăn và chất lỏng. Sự bỏ ăn, mệt mỏi và nôn mửa liên tục là dấu hiệu của mèo bị tắc búi lông và cần được điều trị ngay lập tức.
Trong nhiều trường hợp, dấu hiệu duy nhất cho thấy là một búi lông mà mèo đã nôn ra. Tuy nhiên, búi lông gây tắc nghẽn không dễ nhận biết như vậy và bạn có thể không nhìn thấy lông trong đống nôn của mèo.
Cách chữa và điều trị khi mèo nôn ra búi lông
Mặc dù nhiều người thường nghĩ đơn giản chỉ là mèo nôn ra búi lông, nhưng thực tế là chú mèo đang có triệu chứng của nôn mửa. Bạn có thể nhận biết mèo của mình đang cố gắng nôn ra búi lông thông qua một số biểu hiện như: mèo kêu lên, trở nên bồn chồn, và bạn sẽ thấy bụng mèo co lại nhiều lần kèm theo tiếng nôn mửa.
Nếu mèo nôn búi lông chỉ một vài lần mỗi tháng thì không cần phải đến phòng mạch thú y. Tuy nhiên, nếu mèo của bạn nôn ra búi lông thường xuyên hoặc có các triệu chứng khác như mất khẩu ăn, mất cân, tiêu chảy hoặc táo bón, bạn nên đưa mèo đến gặp bác sĩ thú y sớm. Bác sĩ sẽ tiến hành kiểm tra toàn diện và có thể đề xuất việc phẫu thuật nếu búi lông gây tắc nghẽn cho mèo.
Các phương pháp điều trị tiêu búi lông cho mèo tại nhà và để giảm nguy cơ mèo bị búi lông, bạn nên chải lông mèo thường xuyên, sử dụng thức ăn chuyên dụng giúp kiểm soát búi lông… Tìm hiểu thêm một số sản phẩm như:
- Thức ăn chuyên dụng: Có nhiều loại thức ăn cho mèo chuyên biệt trên thị trường giúp giảm nguy cơ tạo ra búi lông. Thường có hàm lượng chất xơ cao, giúp tăng cường tiêu hóa và giảm lượng lông nuốt vào.
- Thuốc trị búi lông: Sản phẩm thuốc, gel tiêu búi lông cho mèo sẽ giúp búi lông dễ dàng tiến qua hệ tiêu hóa.
- Sữa tắm giảm rụng lông: Việc sử dụng sữa tắm cho mèo phù hợp cũng giúp giảm lượng lông rụng và giảm nguy cơ hình thành búi lông.
- Catnip, cỏ cho mèo: Cỏ bạc hà mèo hay cỏ mèo tươi giúp kích thích tiêu hóa và giúp mèo nôn ra lông, giúp loại bỏ búi lông trong dạ dày.
- Cho uống nhiều nước: Đảm bảo mèo luôn có nguồn nước uống sạch sẽ.
- Tăng cường chất xơ: Việc bổ sung chất xơ như bột bí đỏ, cà rốt, táo… sẽ giúp tăng cường tiêu hóa búi lông ở mèo
- Dùng dầu ô liu: Thêm một chút dầu ô liu vào thức ăn của mèo có thể giúp dầu bôi trơn hệ tiêu hóa, giúp búi lông dễ dàng đi qua.
Trong trường hợp búi lông gây tắc nghẽn, việc phẫu thuật có thể là giải pháp cuối cùng để loại bỏ búi lông và giảm nguy cơ gây nguy hiểm cho sức khỏe của mèo. Nhớ rằng việc tìm hiểu kỹ lưỡng về cách chăm sóc và điều trị mèo của bạn là quan trọng.
Biện pháp phòng ngừa búi lông ở mèo
Khi mèo của bạn đã vượt qua giai đoạn khó khăn với búi lông, việc tìm hiểu các phương pháp phòng ngừa sẽ là điều quan trọng tiếp theo. Dưới đây là những gợi ý từ chuyên gia, dựa trên các nghiên cứu và kinh nghiệm thực tế, để giúp mèo của bạn tránh xa khỏi nguy cơ búi lông:
- Chăm sóc lông mèo đúng cách: Chải lông mèo thường xuyên, đặc biệt với những giống mèo lông dài, giúp giảm lượng lông mèo nuốt vào. Bạn có thể dùng các loại lược chải lông cho mèo chuyên dụng để loại bỏ lông mềm trên lớp lông ngoài và lớp lông dày dưới da.
- Điều chỉnh chế độ ăn uống: Thêm chất xơ vào chế độ ăn giúp giảm nguy cơ phát triển búi lông. Bạn nên tư vấn với bác sĩ thú y về việc chuyển sang loại thức ăn dành riêng cho việc kiểm soát búi lông.
- Tạo môi trường sống tốt cho mèo: Việc đảm bảo môi trường sống sạch sẽ, thoáng đãng và giảm căng thẳng cho mèo sẽ giảm thiểu tình trạng mèo liếm lông quá mức.
- Tư vấn với chuyên gia: Nếu bạn gặp khó khăn trong việc quản lý vấn đề này, hãy tìm đến sự giúp đỡ từ bác sĩ thú y. Họ sẽ cung cấp cho bạn những lời khuyên và chiến lược phù hợp nhất.
- Kết hợp phương pháp truyền thống và hiện đại: Ngoài việc chải lông cho mèo, bạn cũng nên khám phá các sản phẩm và giải pháp hiện đại trên thị trường như thuốc, bổ sung dinh dưỡng cho mèo hoặc thậm chí là các loại thức ăn chuyên biệt để ngăn chặn hiện tượng búi lông. Lựa chọn Laxatone hoặc gel kiểm soát búi lông mèo khác và áp dụng 2-3 lần mỗi tuần giúp ngăn chặn hiệu quả.
- Phân tích và đánh giá: Để biết liệu các biện pháp phòng ngừa của bạn có hiệu quả không, bạn nên thường xuyên quan sát và ghi nhận tình trạng của mèo, từ đó điều chỉnh phương pháp nếu cần thiết.
Trong quá trình chăm sóc mèo, bạn sẽ nhận ra rằng việc hiểu rõ và tập trung vào nhu cầu cụ thể của mèo sẽ giúp bạn ngăn chặn hiệu quả vấn đề mèo bị tắc búi lông và mèo nôn ra búi lông. Nhớ rằng, sức khỏe và hạnh phúc của mèo cũng chính là niềm vui của bạn.